Oude koffie, wortelloof en kiwischil: kooktips tegen voedselverspilling

Wereldwijd is voedselverspilling een groot probleem, een derde van al het voedsel dat geproduceerd wordt beland in de afvalbak. De boer oogst niet alles van het land, omdat een deel niet verkocht gaat worden vanwege de vraag naar het product maar ook door de product eisen (de grootte, de vorm, het uiterlijk). Ook in het verpakkingsproces, het transport en in de supermarkt gaat er veel verloren. Echter, het meeste wordt er weggegooid thuis. Mensen kopen en koken te veel, bewaren eten niet goed en hebben soms geen idee wat ze eigenlijk in huis hebben. Veel gebeurt onbewust. Die paar sneetjes brood, die rotte appel en die lepel rijst tellen in totaal erg veel op: gemiddeld 50 kg per persoon per jaar. Dit wordt geschat op 155 euro. Daarmee gooi je dus niet alleen het eten, maar ook geld weg. Bij het voedsel gooi je al het water en energie die in het hele productieproces worden gebruikt weg; de teelt, transport, verpakking, koeling, bereiding. En vervolgens wordt het grootste deel niet gecomposteerd maar verbrand. Bij deze geef ik wat praktische tips hoe je verspilling kunt voorkomen.

Wat we kunnen eten maar niet wisten

• Wortelloof
• Groene bladeren prei en lente ui
• Pompoenpitten
• Broccoli en bloemkool bladeren en stam
• Stam van kruiden
• Blaadjes van de venkel en selderij
• Bladeren van bieten en radijs

Al dit groen kan je gebruiken voor pesto, soep, sla, opbakken of in een smoothie. Snijd de groene bladeren van de wortel en bieten, hierdoor blijft de groenten langer goed. De bladeren houden het niet lang uit, plan hier dan ook snel een gerecht mee. Tot die tijd kan je ze in een natte doek wikkelen.



De schil
De schil bevat vaak de meeste voedingswaarde en vezels. Was deze wel goed voor je het eet of koop het biologisch. Dit wist je wellicht al van wortelen, appels, aardappels, courgette, aubergine en komkommer. Maar wist je dit al?

• Citrusvruchten – zoals in marmelade en taarten, rasp ze voor in salades of probeer het eens in je chocolade. 
• Kiwi! Je hoeft hem helemaal niet uit te lepelen, poets de haren van de schil af en eet hem in zijn geheel op, zoals een perzik. Het klinkt vreemd, maar als je het eenmaal geprobeerd heb merk je dat het best lekker is. 
• Ook de schil van de mango is eetbaar, hier in India doen ze dat veel. Je kan hem in zijn geheel koken, rauw opeten of inmaken. 
• Zelfs de rand van de watermeloen is eetbaar en gezond, deze kan je inmaken, opbakken of in de blender gooien. Ditzelfde geldt voor de korst van ananas. Ook kan je bananenschillen eten, wanneer de banaan overrijp is wordt de schil dunner en is deze makkelijk te eten. Wat je ook kan doen is de gehele banaan in de blender gooien, de schil koken of opbakken. Deze laatste drie moet ik nog proberen. 

Conclusie: voor je iets weggooit, zoek eens op internet of het eetbaar is en hoe je het moet bereiden.

Overig

• Restjes in potten: Geen zin om de pot chocopasta leeg te maken? Giet er wat warme sojamelk in en schud het: chocolademelk! Met pindakaas maak je op die manier pindasaus voor de rijst en met pesto maak je zo een pastasaus. 
• Vies koffiebonen en koffiepoeder in wanneer het nog vers is, zo kan je steeds porties uit de diepvries halen en blijft de smaak intens.
• Vries koude koffie in, voor wanneer je een ijskoffie wilt maken. 
• Koffieprut, hierin zitten voedingsstoffen waar rozen, bessen, aardbeien en tomaten dol op zijn. Gooi je prut dus in de tuin (niet in potten). Bovendien werkt het ideaal tegen slakken en katten! Geen moestuin? Gooi het op de composthoop of gebruik het om je huis mee te schrobbe.
• Taaie chips krijgt nieuw leven als je ze even in de magnetron, oven of koekenpan legt. 
• Je koude taaie pizza kan je heerlijk opwarmen in een koekenpan. 
• Zwarte bananen kan je invriezen en daarna opbakken of in een smoothie gebruiken.

Langer bewaren

• Groenten zoals prei en sla blijven langer goed als je ze in een vaas met een beetje water zet. 
• Leg uien niet in de buurt van aardappelen, daardoor worden ze sneller slecht. Bewaar uien op een droge plek met goede lucht circulatie. Bewaar alle wortel soorten donker en koel, in een zak of doek bijvoorbeeld. 
• Bewaar je aardappelen met appels, dit voorkomt spruiten. 
• Een rotte appel verpest alle appels, laat die er dus niet tussen liggen. 
• Bananen zorgen dat andere vruchten sneller rijpen, soms is dit gewenst, maar niet altijd. Belangrijk is dat je bananen niet in plastic bewaard.
• Als er schimmelplekken op je groenten zitten kan je deze het beste er meteen uitsnijden, op die manier verspreid de schimmel zich niet. 
• Bewaar sla in natte (papieren) doeken. 
• Vries brood in. Mocht je droog brood hebben, voorkom dat het gaat schimmelen en probeer een van deze lekkere recepten.
• Vries fruit in als het neigt te bederven, maak er een smoothie of taart van.
• Gember blijft langer goed in de vriezer. 
• Bewaar verse kruiden met olijfolie in de vriezer, zo gooi je eenvoudig een blokje in je pan. De smaak blijft hierdoor sterk.  
• Maak azijn van oude wijn
• Doe de geur en smaak test, soms is een groenten zacht maar smaakt het nog goed.
• Veel wordt weggegooid met oog op de houdbaarheidsdatum, dit is echter een advies datum.
• Ruik en proef. Hierdoor kan je een derde van je afval besparen. 

In de supermarkt
Koop dit voordat het wordt weggegooid:

• producten met een kortingssticker
• eenzame bananen
• groenten en fruit die er wat gek uit zien 

Niet eetbaar?

• Je kan groenterestjes hergroeien! Uit onderkantjes komen wortels als je ze in het water legt. Stop ze daarna in de aarde en zo heb je een nieuw plantje! Dit werkt met selderij, sla, paksoy, prei, wortel, biet, lente ui, knoflook, gember, ui, champignon, probeer het uit!
• Composteer de rest. 
• Daarnaast kan je natuurlijk ook de pitten en zaden in de grond stoppen.

Hopelijk geeft niet genoeg inspiratie, eet smakelijk!