Seksuele voorlichting 1: Plezier tegenover Angst
Waar denk jij aan bij seksuele voorlichting? Heb je waardevolle dingen geleerd door het advies van anderen of heb je vooral zelf je weg leren vinden? Afgelopen tijd speelde ik met het idee om seksuele voorlichting te gaan geven op scholen. Zoals je wellicht weet, vind ik het bespreekbaar maken van taboeonderwerpen erg interessant. Zelf herinner ik mij niks van seksuele voorlichting op school, wellicht was ik die dag ziek. Om meer te weten te komen over dit onderwerp, woonde ik een college bij over seksuele voorlichting door Rik van Lunsen van het NVVS (Nederlandse Wetenschappelijke Vereniging voor Seksuologie). Ik hoopte op inzicht in de huidige situatie en tips over wat goede seksuele voorlichting is. Ik leerde veel over seksualiteit, orgasmes en wat je kinderen wilt leren over seks. Bij deze probeer ik ook jou met nieuwe inzichten te verrijken.
Veranderingen in de seksuele moraal
Van Lunsen schetste een historische achtergrond, “de jaren 50 werden gekenmerkt door truttigheid en verzuiling: je trad niet buiten je groep, je vree niet met iemand van een andere clan, seks werd gemeenschap genoemd en vond enkel plaats binnen het huwelijk met als doel het krijgen van kinderen. De kennis bezuiden de navel was bij de meeste mensen nagenoeg nul. En toen kwam de pil." De pil heeft veel verandering teweeggebracht, naast dat voortplanting en seks niet meer per se verbonden zijn heeft het ook bijgedragen aan de empowerment van vrouwen. "De zogenoemde seksuele revolutie vond enkel plaats onder een kleine groep Amsterdammers”, aldus van Lunsen.
Mijn leerboek over seksuologie (2009 door Gianotten, Vanwesenbeeck, & Weijenborg, p.157) gaat wel uit van deze seksuele revolutie. Er wordt benoemd dat sindsdien masturbatie, homoseksualiteit en seks voor het huwelijk meer geaccepteerd wordt en dat seks beter bespreekbaar is geworden. We zijn van een repressieve seksuele moraal, naar een permissieve moraal gegaan.
Minder dan 1 van de 1000 seksuele handelingen is gericht op voortplanting
De afgelopen dertig jaar hebben we het over voortplanting, het voorkómen van ongewenste zwangerschap, soa’s, hiv en seksueel geweld. Zowel media als seksuele voorlichting richten zich enkel op het waarschuwen van jongeren. Er wordt niks gezegd over wat seks leuk zo kunnen maken, merkt van Lunsen op. Dit terwijl minder dan 1 van de 1000 seksuele handelingen gericht is op voortplanting. In plaats van rampenbestrijding zouden we ons meer moeten richten op het bevorderen van seksueel plezier. Er is al een stille revolutie gaande. Van Lunsen vindt de cursussen op middelbare scholen waar kinderen weerbaar worden gemaakt helemaal niks. Meisjes leren nee zeggen omdat jongens doelpunten proberen te scoren. Waar het echter om gaat is dat wij onze kinderen opvoeden tot autonome wezens, ‘ik ben van mij’. Als je dat kinderen leert, dan heb je een goede kans dat het goed komt met seksualiteit. Als je alleen leert nee zeggen, waar leer je dan ja op zeggen?
Een positieve benadering
Belangrijker is dus, ‘als het geen plezier geeft, doe het niet’. Zelfs wanneer er wel aandacht aan het positieve van seks wordt besteed, dan beginnen we altijd eerst over het negatieve. Van Lunsen benoemt dat hij vindt dat er altijd zoveel gezeurd wordt over de jongeren van tegenwoordig. Breezerseks, loverboys, tienerzwangerschap, slechte invloed van het internet, sexting. Sexting, aldus van Lunsen, is een gewone vorm van seksueel experimenteergedrag.
Lees ook dit verslag over het onderzoek van antropologe Willemijn Krebbekx. Zij onderzocht seksuele vorming op middelbarescholen en bespreekt ook het fenomeen sexting. Hierin wordt ook benoemt dat Willemijn vindt dat er met seksuele voorlichting te veel op feiten wordt gefocuset. Beter zou zijn als er meer een gesprek wordt gevoerd over de sociale aspecten en structuren waarin de jongeren zich bevinden, en in te gaan op hun meningen, context en belevingswereld.
Veel seksuele voorlichtingsprogramma’s hebben als doel om jongeren hun grenzen te leren aangeven. Dokter Corrie daarentegen heeft een andere benadering, zij benoemt veel meer het plezier, het spannende. Kinderen vinden het programma fantastisch en stellen thuis vragen, die communicatie is erg belangrijk. Helaas echter, zijn veel ouders in opstand gekomen, zij vinden dat het niet thuis hoort in het onderwijs. Ze zijn bang dat kinderen zo te vroeg beginnen met seks. Terwijl in Nederlandse jongeren later beginnen dan elders.
Van Lunsen benoemt een aantal belangrijke boodschappen waar meer op gericht zou moeten worden tijdens seksuele voorlichting:
Veranderingen in de seksuele moraal
Van Lunsen schetste een historische achtergrond, “de jaren 50 werden gekenmerkt door truttigheid en verzuiling: je trad niet buiten je groep, je vree niet met iemand van een andere clan, seks werd gemeenschap genoemd en vond enkel plaats binnen het huwelijk met als doel het krijgen van kinderen. De kennis bezuiden de navel was bij de meeste mensen nagenoeg nul. En toen kwam de pil." De pil heeft veel verandering teweeggebracht, naast dat voortplanting en seks niet meer per se verbonden zijn heeft het ook bijgedragen aan de empowerment van vrouwen. "De zogenoemde seksuele revolutie vond enkel plaats onder een kleine groep Amsterdammers”, aldus van Lunsen.
Mijn leerboek over seksuologie (2009 door Gianotten, Vanwesenbeeck, & Weijenborg, p.157) gaat wel uit van deze seksuele revolutie. Er wordt benoemd dat sindsdien masturbatie, homoseksualiteit en seks voor het huwelijk meer geaccepteerd wordt en dat seks beter bespreekbaar is geworden. We zijn van een repressieve seksuele moraal, naar een permissieve moraal gegaan.
Minder dan 1 van de 1000 seksuele handelingen is gericht op voortplanting
De afgelopen dertig jaar hebben we het over voortplanting, het voorkómen van ongewenste zwangerschap, soa’s, hiv en seksueel geweld. Zowel media als seksuele voorlichting richten zich enkel op het waarschuwen van jongeren. Er wordt niks gezegd over wat seks leuk zo kunnen maken, merkt van Lunsen op. Dit terwijl minder dan 1 van de 1000 seksuele handelingen gericht is op voortplanting. In plaats van rampenbestrijding zouden we ons meer moeten richten op het bevorderen van seksueel plezier. Er is al een stille revolutie gaande. Van Lunsen vindt de cursussen op middelbare scholen waar kinderen weerbaar worden gemaakt helemaal niks. Meisjes leren nee zeggen omdat jongens doelpunten proberen te scoren. Waar het echter om gaat is dat wij onze kinderen opvoeden tot autonome wezens, ‘ik ben van mij’. Als je dat kinderen leert, dan heb je een goede kans dat het goed komt met seksualiteit. Als je alleen leert nee zeggen, waar leer je dan ja op zeggen?
Een positieve benadering
Belangrijker is dus, ‘als het geen plezier geeft, doe het niet’. Zelfs wanneer er wel aandacht aan het positieve van seks wordt besteed, dan beginnen we altijd eerst over het negatieve. Van Lunsen benoemt dat hij vindt dat er altijd zoveel gezeurd wordt over de jongeren van tegenwoordig. Breezerseks, loverboys, tienerzwangerschap, slechte invloed van het internet, sexting. Sexting, aldus van Lunsen, is een gewone vorm van seksueel experimenteergedrag.
Lees ook dit verslag over het onderzoek van antropologe Willemijn Krebbekx. Zij onderzocht seksuele vorming op middelbarescholen en bespreekt ook het fenomeen sexting. Hierin wordt ook benoemt dat Willemijn vindt dat er met seksuele voorlichting te veel op feiten wordt gefocuset. Beter zou zijn als er meer een gesprek wordt gevoerd over de sociale aspecten en structuren waarin de jongeren zich bevinden, en in te gaan op hun meningen, context en belevingswereld.
Veel seksuele voorlichtingsprogramma’s hebben als doel om jongeren hun grenzen te leren aangeven. Dokter Corrie daarentegen heeft een andere benadering, zij benoemt veel meer het plezier, het spannende. Kinderen vinden het programma fantastisch en stellen thuis vragen, die communicatie is erg belangrijk. Helaas echter, zijn veel ouders in opstand gekomen, zij vinden dat het niet thuis hoort in het onderwijs. Ze zijn bang dat kinderen zo te vroeg beginnen met seks. Terwijl in Nederlandse jongeren later beginnen dan elders.
Van Lunsen benoemt een aantal belangrijke boodschappen waar meer op gericht zou moeten worden tijdens seksuele voorlichting:
- Bespreek eerst de wensen en daarna pas de grenzen
- Doe het met plezier of doe het niet
- Ik ben van mij
- Nee voelen is ook nee doen
Tot slot benoemd van Lunsen: “We gaan allemaal weleens over onze grenzen heen, maar laat je niet beschadigen. We moeten niet zo bang zijn om kinderen. Seksualiteit onder jongeren is niet eng, ze moeten leren om voor zichzelf te zorgen.”
Blog deel 2 over dit college gaat over orgasmes.
Lees ook mijn blog over seksuele voorlichting vanuit het perspectief van het boek 'Seksuologie', 2009 door Gianotten, Vanwesenbeeck, & Weijenborg. Ik ga in op wetenschappelijk onderbouwde technieken van voorlichting. Wat iets minder eenvoudig is dan gewoon het positieve van seks bespreken, iets wat ze overigens ook benadrukken.
Blog deel 2 over dit college gaat over orgasmes.
Lees ook mijn blog over seksuele voorlichting vanuit het perspectief van het boek 'Seksuologie', 2009 door Gianotten, Vanwesenbeeck, & Weijenborg. Ik ga in op wetenschappelijk onderbouwde technieken van voorlichting. Wat iets minder eenvoudig is dan gewoon het positieve van seks bespreken, iets wat ze overigens ook benadrukken.
Interessant. Seksuele voorlichting geven op scholen lijkt mij ook erg boeiend. Ook een les over lichaamsbeeld en media zou ik graag eens willen ontwikkelen en uitvoeren. Over seks: ik vind coïtus iets anders dan seks. En sommige vrouwen hebben meer zin in seks dan mannen ook hoor (ook in reactie op tweede deel). Ik vind dat jonge meisjes echt de tools en mogelijkheden beschikbaar zouden moeten hebben om de relatie met hun lichaam en hun seksualiteit geweldig te maken. 🙌 We hebben zo'n groot potentieel tot wonderbaarlijk oneindig genot, orgasmes zonder einde. En dan limiteren veel vrouwen zichzelf nog zo door schaamte en weinig ervaring met zichzelf. Goed om iets aan te doen 🙏
BeantwoordenVerwijderen